عمل جراحی ستون فقرات
تقریبا همه مردم دچار کمر درد شده‌اند یا خواهند شد. برای بسیاری از افراد، این درد از نوع حاد است و پس از چند روز یا چند هفته برطرف می‌شود. برای افراد دیگر، این درد به درد مزمن تبدیل می‌شود و پس از ماه‌ها و سال‌ها بهبود نمی‌یابد. آیا دچار کمردرد شده‌اید و فکر می‌کنید ممکن است به جراحی ستون فقرات نیاز داشته باشید؟ در این مطلب از نیاوران کلینیک به شما خواهیم گفت برای درمان چه مشکلاتی به عمل ستون فقرات نیاز دارید. همچنین انواع این جراجی نیز را معرفی خواهیم کرد و به بررسی بایدها و نبایدها پس از عمل جراحی خواهیم پرداخت.
جراحی ستون فقرات برای درمان چه مشکلاتی به کار می رود؟
روش‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی و داروها می‌توانند درد کمر یا درد گردن بسیاری از افراد را درمان کنند. اگر کمردرد یا گردن‌درد با این روش‌ها بهبود نیابند، دکتر متخصص ستون فقرات ممکن است جراحی ستون فقرات را به بیمار توصیه کند. با این نوع عمل جراحی می‌توان مشکلات زیر را درمان کرد:
- تنگی کانال نخاعی
- دیسک برآمده یا برآمدگی دیسک
- فتق دیسک گردن یا کمر که اغلب ناشی از بیماری دژنراتیو دیسک است.
- بیماری دژنراتیو دیسک
- لغزش مهره (اسپوندیلولیستزیس)
- میلوپاتی (تحریک یا آسیب به نخاع)
- کیست سینوویال که ناشی از بیماری دژنراتیو دیسک است.
- آرتروپاتی فاست که با نام سندرم مفصل فاست نیز شناخته می‌شود.
- اسکولوزیس (کج‌پشتی)
- از دست دادن کنترل حرکت یا مثانه.
مطالعه بیشتر:
تشخیص بیماری های ستون فقرات چگونه انجام می شود؟
تشخیص بیماری‌های ستون فقرات با بررسی سوابق پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی شروع می‌شود. پزشک سؤالاتی از بیمار خواهد پرسید تا اطلاعاتی درباره علائم و زمان شروع آن‌ها را به دست آورد. او میزان درد، رفلکس‌ها (واکنش‌های غیر ارادی)، قدرت ماهیچه، دامنه حرکتی و واکنش‌های بیمار به محرک‌های حسی را ارزیابی خواهد کرد. پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را برای تشخیص دقیق‌تر بیماری تجویز کند:
- آزمایش تصویربرداری اشعه ایکس برای بررسی شکستگی‌ها و تومورها.
- ام آر آی یا سی‌تی اسکن برای مشاهده نواحی تحت فشار در کانال نخاعی.
- میلوگرافی برای پیدا کردن محل ناهنجاری‌های نخاع.
- الکترومیوگرافی برای پیدا کردن ریشه عصبی ایجادکننده درد.
- دیسکوگرام.
جراحی ستون فقرات به چه روش هایی صورت می گیرد؟
انواع عمل ستون فقرات را می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی کرد:
- جراحی رفع فشار ستون فقرات: این جراحی برای تسکین درد بازو یا پا انجام می‌شود. این دردها ناشی از فشار روی اعصاب ستون فقرات یا گیر افتادگی عصب هستند.
- جراحی تثبیت ستون فقرات: این جراحی برای افزایش استحکام و تثبیت ستون فقرات انجام می‌شود و اغلب می‌تواند کمردرد یا گردن‌درد را بهبود دهد.
متداول‌ترین انواع جراحی ستون فقرات عبارت‌اند از:
جراحی ستون فقرات با حداقل تهاجم (MIS)
جراحی ستون فقرات با حداقل تهاجم با نام‌های جراحی کم‌تهاجمی یا جراحی اندوسکوپی نیز شناخته می‌شود. در این نوع عمل جراحی، جراح برش کوچکی را (معمولا به‌اندازه 25 میلی‌متر) ایجاد می‌کند. سپس از ابزارهایی مانند منقبض‌کننده، اندوسکوپ و میکروسکوپ استفاده می‌کند تا برش را ببیند و عمل جراحی را انجام دهد. این جراحی آسیب کمتری به عضلات اطراف ستون فقرات می‌رساند؛ بنابراین، بیمار درد کمتری را پس از جراحی احساس خواهد کرد و دوره نقاهت او کوتاه‌تر خواهد شد.
عمل جراحی جوش دادن مهره‌ها
در این جراحی ستون فقرات، دو یا چند استخوان در ستون فقرات به‌صورت دائم به هم جوش داده می‌شوند. اگر اعصاب فردی در ستون فقرات به‌شدت فشرده شده باشند یا یک شکستگی در نخاع وجود داشته باشد، این جراحی ممکن است انجام شود. این جراحی ممکن است به علت بدشکلی ستون فقرات یا سرطان ستون فقرات نیز انجام شود. در این نوع جراحی، ستون فقرات با پیچ‌ها و میله‌ها تثبیت می‌شود و پیوند استخوان یا دستگاه فیوژن جایگزین دیسکی که به اعصاب فشار وارد می‌کند، می‌شود.
دوره نقاهت پس از این جراحی ممکن است چندین هفته طول بکشد. همچنین بهتر است بدانید که نرخ موفقیت عمل جراحی جوش دادن مهره‌ها بیش از 85% است.
عمل جراحی LIF، TLIF، PLIF و ALIF
عمل جراحی LIF عمل جوش دادن مهره‌ها را با دستگاهی بین مهره‌ای ترکیب می‌کند. در این عمل جراحی، جراح ارتوپد پیوند استخوان را اطراف دستگاه بین مهره‌ای و بین مهره‌ها قرار می‌دهد تا جوش خوردن مهره‌ها را تحریک کند. انواع عمل جراحی LIF عبارت‌اند از:
- ALIF: این جراحی برای برداشتن دیسک کمری (دیسککتومی) و جوش دادن ستون فقرات انجام می‌شود.
- PLIF: این جراحی برای درمان مشکلات دژنراتیو کمر مانند اسکولیوز یا اسپوندیلولیستزیس انجام می‌شود.
- TLIF: این نوع عمل جراحی مشابه جراحی PLIF است.
عمل جراحی تعویض دیسک
عمل تعویض دیسک برای درمان گیر افتادگی عصب یا فشردگی طناب نخاعی در ستون فقرات گردنی یا کمری انجام می‌شود. در این جراحی، دیسک کمر بیمار برداشته می‌شود و دیسک مصنوعی جایگزین دیسک بیمار می‌شود. پزشکان ممکن است این عمل جراحی را به جای جراحی جوش دادن مهره‌ها به بیماران جوانی که به آرتریت مبتلا نیستند، پیشنهاد دهند. دوره نقاهت این جراحی ستون فقرات حدود شش هفته است. همچنین بیش از 90% دردهای بازو و گردن پس از این عمل جراحی بهبود می‌یابد.
عمل جراحی فورامینوتومی
این نوع جراحی به کاهش فشار از روی اعصابی که از طریق سوراخ‌های کوچکی به نام نوروفورامینا از ستون فقرات خارج می‌شوند، کمک می‌کند. با گذشت زمان، این سوراخ‌ها ممکن است کوچک‌تر شوند و به ریشه اعصاب نخاعی فشار وارد کنند. در جراحی فورامینوتومی، جراح بخشی از موادی را که باعث کوچک‌تر شدن این سوراخ‌ها شده‌اند، برمی‌دارد تا فشار روی اعصاب را کاهش دهد.
عمل جراحی لامینوتومی
اگر لامینا (تیغه قوس مهره‌ای) به اعصاب فشار وارد می‌کند، جراح ممکن است عمل لامینوتومی را به شما توصیه کند. در این جراحی ستون فقرات، جراح سوراخ‌های کوچکی را در لامینا در بالا و پایین اعصاب فشرده‌شده ایجاد می‌کند تا به کاهش فشار کمک کند.
عمل جراحی لامینکتومی
اگر کانال نخاعی تنگ شده باشد، جراح ممکن است عمل لامینکتومی را تجویز کند. در این جراحی، بخشی از پشت مهره (لامینا) برداشته می‌شود تا کانال نخاعی بزرگ‌تر شود و فشار روی اعصاب کاهش یابد. درد پا اغلب پس از این عمل جراحی بهبود می‌یابد؛ ولی، دوره نقاهت آن ممکن است 6 تا 12 هفته طول بکشد.
جراحی ستون فقرات با لیزر
در جراحی ستون فقرات با لیزر، جراح از لیزر برای برداشتن قسمت‌هایی از بافت نرمی که به اعصاب فشار وارد می‌کنند (مانند رباط بزرگ‌شده یا فتق دیسک) استفاده می‌کند. همچنین جراح با کمک لیزر می‌تواند تومورهای نخاع، استخوان و بافت نرم اطراف عصب را از بین ببرد.
عوارض انجام عمل جراحی ستون فقرات
عوارض جراحی ستون فقرات عبارت‌اند از:
- عفونت: عفونت در محل ایجاد برش از متداول‌ترین عوارض این نوع جراحی به شمار می‌رود. این عارضه معمولا با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برطرف می‌شود. افراد دیابتی یا افرادی که داروهای استروئیدی مصرف می‌کنند، بیشتر در دیگران در معرض خطر عفونت قرار دارند.
- لخته‌های خونی: خطر ایجاد لخته‌های خونی به‌ویژه در پا پس از جراحی وجود دارد. این عارضه با نام ترومبوز سیاهرگی خونی نیز شناخته می‌شود. افرادی که دچار این عارضه می‌شوند، درد و تورم را در پای خود تجربه می‌کنند و در موارد بسیار نادر، ممکن است دچار آمبولی ریه شوند.
- پارگی دورال: دورال ممکن است در طول همه جراحی‌های ستون فقرات پاره شود. دورال به کیسه ضد آبی گفته می‌شود که طناب نخاعی و اعصاب ستون فقرات را می‌پوشاند. اگر پارگی دورال در طول جراحی مشاهده و ترمیم نشود، بیمار ممکن است پس از جراحی دچار نشت مایع مغزی-نخاعی شود.
- آسیب به اعصاب و فلج: برخی از بیماران پس از عمل جراحی ممکن است بی‌حسی یا ضعف را در یکی از پاها یا هر دو پا تجربه کنند. خوشبختانه، می‌توان گفت این عارضه بسیار نادر است.
مراقبت های پس از عمل جراحی ستون فقرات
حتما نکات زیر را پس از جراحی ستون فقرات رعایت کنید:
- محل برش را برای 5 تا 7 روز خشک نگه دارید. اجازه ندهید آب از دوش حمام روی محل برش ریخته شود.
- محل برش جراحی را حتما با پوششی پلاستیکی بپوشانید.
- سیگار نکشید و از محصولات دارای تنباکو پس از جراحی ستون فقرات استفاده نکنید؛ زیرا، این محصولات مضر می‌توانند سرعت ترمیم را کاهش دهند.
- بیش از 20 الی 30 دقیقه ننشینید. در هر وضعیتی که منجر به ایجاد درد در کمر نمی‌شود، می‌توانید بخوابید.
- پزشک ممکن است کمربند یا بریس را برای کمک به حمایت از کمر برای شما تجویز کند. هنگام نشستن یا راه رفتن حتما از بریس استفاده کنید.
- از خم کردن کمر خود خودداری کنید. وسایلی سنگین‌تر از 4.5 کیلوگرم را حمل نکنید. برای مثال، از حمل کردن سبد لباس‌های خیس یا بچه‌های کوچک خودداری کنید.
- جراح ستون فقرات ممکن است فیزیوتراپی را برای شما تجویز کند. فیزیوتراپ نحوه صحیح راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره را به شما یاد خواهد داد تا از کمردرد جلوگیری کنید.
- از شنا، گلف‌بازی، استفاده از جاروبرقی و نظافت منزل پیش از ملاقات با پزشک خودداری کنید.
سخن آخر
برای درمان بسیاری از انواع کمردرد نیازی به جراحی ستون فقرات نیست و می‌توان آن را با فیزیوتراپی، گرما، داروها و روش‌های دیگر درمان کرد. بهتر است بدانید که آمارها نشان می‌دهند که حدود 80% کمردردها به‌خودی‌خود بهبود می‌یابند. اگر روش‌های ذکرشده به بهبود درد یا بیماری کمر شما کمکی نمی‌کنند، پزشک ممکن است جراحی ستون فقرات را برای شما تجویز کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این عمل جراحی و نحوه ملاقات با پزشکان باتجربه ارتوپدی ، می‌توانید با شماره‌های درج‌شده در سایت تماس بگیرید.
اگر دنبال جراح فوق تخصص هستید از کارشناسان ما بپرسید 09194054393 آقای سعیدی
